Πόσο καλός ακροατής
είσαι;
Έχει τύχει ποτέ να αισθανθείς ότι ο φίλος σου δεν
ανταποκρίνεται ουσιαστικά όταν του μιλάς για κάτι που σε απασχολεί έντονα; Ή
σου έχει συμβεί ποτέ να βρίσκεσαι εσύ στην αντίστοιχη θέση και να αναρωτιέσαι
κατά πόσο ήσουν βοηθητικός για τον φίλο σου; Νομίζω ότι όλοι μας λίγο πολύ
έχουμε βρεθεί και στις δύο θέσεις.
Για να είναι όσο το δυνατό πιο αποτελεσματική η αλληλεπίδραση
μεταξύ δύο ανθρώπων χρειάζεται απαραίτητα να υπάρχει αυτό που ονομάζουμε Ενεργητική
ακρόαση. Πρόκειται για μια από τις πιο
ουσιαστικές δεξιότητες επικοινωνίας η οποία στηρίζεται στην ικανότητα για
προσεκτική παρακολούθηση των όσων λέει ο συνομιλητής μας (λεκτικό περιεχόμενο)
αλλά και των όσων δεν λέει (υποβόσκοντα συναισθήματα) και στην ικανότητα
αντανάκλασης αυτών πίσω σε εκείνον για
να ελεγχθεί το κατά πόσο τα έχουμε κατανοήσει σωστά.
Σαφώς πρόκειται για μια πιο ουσιαστική διαδικασία από το να
επαναλαμβάνουμε απλά αυτά που έχουμε ακούσει. Η ενεργητική ακρόαση απαιτεί την
προσπάθεια κατανόησης του άλλου μέσα από την ενσυναισθητική διαδικασία, από την
προσπάθεια δηλαδή να μπούμε για λίγο στη θέση του άλλου. Με αυτόν τον τρόπο θα
αντλήσουμε περισσότερες πληροφορίες, θα μάθουμε περισσότερα και θα κάνουμε
λιγότερα λάθη στην επικοινωνία μας.
Τι μας κάνει όμως καλούς ακροατές;
- Η βλεμματική επαφή. Χρησιμοποιείστε αυτό που βλέπουν τα μάτια σας για να βοηθήσετε αυτό που ακούν τα αυτιά σας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρατηρείτε προσεχτικά τα μη λεκτικά μηνύματα που στέλνει ο συνομιλητής σας μέσα από τις εκφράσεις του και τη στάση του σώματος του. Συγχρόνως μέσα από τη δική σας μη λεκτική επαφή (χαμόγελο, ελαφρύ κούνημα του κεφαλιού, ελαφριά κλίση του σώματος προς τα εμπρός) τον ενθαρρύνετε να μιλήσει με περισσότερες λεπτομέρειες.
- Ο έλεγχος των συναισθημάτων του συνομιλητή σας. Στο σημείο αυτό μπορεί να γίνουν πολλές παρεξηγήσεις πιστεύοντας ότι έχετε καταλάβει πώς νιώθει ο απέναντι σας αλλά τελικά να έχετε κάνει λάθος. Μη διστάσετε λοιπόν να καθρεφτίσετε στον άλλον το συναίσθημα που εσείς πιστεύετε ότι έχει χρησιμοποιώντας ανάλογες εκφράσεις όπως για παράδειγμα «Μου φαίνεται ότι είσαι λίγο αγχωμένος. Είναι έτσι; Αν όχι βοήθησε με να καταλάβω πως αισθάνεσαι»
- Η χρήση ανοιχτών ερωτήσεων. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία στο άλλο άτομο να εξηγήσει περισσότερο αυτό που λέει δίνοντας περισσότερες πληροφορίες. Μπορούμε για παράδειγμα να κάνουμε την εξής ερώτηση «Μπορείς να μου μιλήσεις περισσότερο γι αυτό;». Παράλληλα ενθαρρύνετε τον συνομιλητή σας να συνεχίζει να εκφράζεται, χρησιμοποιώντας εκφράσεις που δείχνουν ότι ακούτε και περιμένετε να ακούσετε περισσότερα. Ενδεικτικές λέξεις είναι «ναι», «μάλιστα», «καταλαβαίνω»
- Η αντανάκλαση του νοήματος όσων έχετε ακούσει. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είστε σε θέση να επαναλαμβάνετε με δικά σας λόγια ό,τι έχετε ακούσει ελέγχοντας τα και δείχνοντας την απαραίτητη κατανόηση.
Η σωστή επικοινωνία είναι λοιπόν μια δυναμική διαδικασία η οποία προϋποθέτει όχι μόνο όσα λέμε ότι
εννοούμε αλλά και όσα έχουμε ακούσει και κατανοήσει.
Επιχειρήστε την!
Ελένη Χρα
